Skip to main content

L-Attrazzjoni tal-Arti

“La tagħmel ebda xbieha minquxa għalik, jew xbieha ta’ xi ħaġa li hemm fis-sema minn fuq, jew li hemm fl-art minn taħt, jew li hemm fl-ilma ta’ taħt l-art; la tmilx quddiemhom, u la tqimhomx, għax jien il-Mulej, Alla tiegħek, Alla għajjur, li nħallas ħażen il-missirijiet fl-ulied sat-tielet u r-raba’ nisel ta’ dawk li jobogħduni, u nagħmel ħniena ma’ eluf minn dawk li jħobbuni u jħarsu l-kmandamenti tiegħi” (Esodu 20:3-6).

L-arti u x-xjenzi jridu jiksbu post definittiv fl-esperjenza Kristjana – mhumiex periferali. Għalija, mifdi bil-passjoni ta’ Kristu u ngħix fin-normi tal-Iskrittura u taħt it-tmexxija tal-Ispirtu s-Santu, id-dominju ta’ Kristu fuqi għandu jinkludi interess fl-arti. U hekk hu! Nuża l-pittura u l-kitba kreattiva għall-glorja ta’ Alla – mhux sempliċement bħala fuljetti, iżda bħala ħwejjeġ ta’ ġmiel għat-tifħir ta’ Alla. Opra artistika tista’ tkun dossoloġija fiha nfisha.

L-Iskrittura ma tipprojbixxix il-produzzjoni ta’ arti rappreżentattiva, imma aktarx il-qima tagħha. Biss Alla jistħoqqlu kull qima u adorazzjoni reliġjuża. Allura l-kmandament mhuwiex avversiv għall-arti, imma biss kontra l-venerazzjoni ta’ kwalunkwe ħaġa apparti minn Alla, u speċifikament kontra l-qima tal-arti. Tqim l-arti hi idolatrija, imma tagħmel l-arti le.

Fl-Iskrittura, fejn titkellem dwar it-tabernaklu u t-tempju f’Ġerusalemm, l-anġli huma rappreżentati bħala kerubini, in-natura inanimata hi rappreżentata b’tinqix ta’ fjuri u rummien, u n-natura animata hi rappreżentata fis-sura ta’ statwi ta’ barrin. L-arti rappreżentattiva ta’ suġġetti nonreliġjużi hi għalhekk miġjuba fil-post ċentrali tal-qima.

Ħeżekija kisser is-serp tal-bronż li Mosè kien kmandat jagħmel, “għax sa dakinhar ulied Iżrael ħarqu l-inċens quddiemu.” Jaqaw kissru għax kien opra tal-arti? Le, ovvjament, għax kien Alla li oriġinarjament ordna lil Mosè biex jipproduċih. Kisser l-opra tal-arti għax in-nies dawruha f’idolu. Id-duda fl-arti rappreżentattiva mhix l-eżistenza tagħha, iżda l-użu ħażin jew l-abbuż tagħha.

“It-Testment il-Qadim u l-Ġdid huma l-Kodiċi l-Kbir tal-Arti,” jafferma William Blake.

Talba: “Mulej, Alla tagħna, int għamiltna fuq ix-xbieha tiegħek, u allura kreattivi wkoll. Inroddulek ħajr talli aħna kapaċi nagħrfu l-ġmiel madwarna kif ukoll kapaċi nipproduċuh, xi ftit jew wisq. Agħtina d-dehen biex ma nabbużawx mill-għotjiet tajba tiegħek, iżda aktarx infaħħruk bihom. Ammen.”

Comments

Popular posts from this blog

Id-Drawwa

“Ġesù rritorna fis-setgħa tal-Ispirtu fil-Galilija, u r-rapport dwaru infirex mal-inħawi kollha. Hu għallem fis-sinagogi tagħhom, imfaħħar minn kulħadd. Mar f’Nażaret, fejn trabba, u skont id-drawwa tiegħu mar fis-sinagoga f’jum is-Sibt. U qam biex jaqra Tnewwillu l-iskroll tal-profeta Isaija. Fetaħ l-iskroll u sab il-post fejn kien hemm miktub: ‘L-Ispirtu tas-Sid fuqi għax unzjonani ħalli nxandar l-evanġelju lill-foqra. Bagħatni nipproklama l-liberazzjoni lill-ikkaptivati, u dawl mill-ġdid lill-għomja, nibgħat illiberati lill-oppressati, nipproklama s-sena favorevoli tas-Sid.’ Imbagħad gerbeb l-iskroll, raddu lill-attendent u ntnasab bilqiegħda. Għajnejn kulħadd fis-sinagoga kienu ssommati fuqu, u beda billi qalilhom, “Illum twettqet din l-Iskrittura li għadkom kemm smajtu’” (Luqa 4:14-21).  Hu sinifikanti ħafna kif hawn jingħad illi Ġesù attenda l-qima fis-sinagoga “skont id-drawwa tiegħu.”  Id-drawwa, imħaddma tajjeb u bil-għaqal, fiha valur imprezzabbli. Issirilna t-tien

Qawwija fid-Dgħufija

“U mqar jekk l-evanġelju tagħna hu mgħotti, hu mgħotti biss għal dawk li qed jintilfu. Fil-każ tagħhom l-alla ta’ daż-żmien għema mħuħ il-miskredenti, sabiex ma jiddix fuqhom it-tidwil tal-evanġelju tal-glorja ta’ Kristu, li hu l-immaġni t’Alla. Għax mhux lilna nfusna nippritkaw, iżda ’l Kristu Ġesù bħala s-Sid, u aħna nfusna l-qaddejja tagħkom minħabba Ġesù. Għax Alla, li qal, ‘Ħa jiddi d-dawl mid-dlam,’ huwa dak li idda fi qlubna għat-tidwil tat-tagħrif tal-glorja t’Alla f’wiċċ Kristu. Imma għandna dat-teżor f’reċipjenti xaqqufin sabiex jintwera li din l-eċċessività tas-setgħa tappartieni għal Alla u mhijiex minna nfusna” (2 Korintin 4:3-7). Hemm kontinwità fil-fidi: ninsabu f’suċċessjoni ta’ demm martri. Ħa ngħaddu t-torċa minn id għall-oħra, minn ġenerazzjoni għall-oħra. Apparti l-fidili fil-knisja stabbilita, insibu n-Novatjani, id-Donatisti, il-Valdiżi (seklu 12), l-Albiġiżi (seklu 13), il-Lollardi (wara Wiklef fis-seklu erbatax), l-Aħwa Boħemjani (seklu 15), u l-Anabattis

Rebbieħa Ma' Kristu

“Madankollu għandi naqra ħwejjeġ kontra tiegħek: għandek hemmhekk nies li jżommu mat-tagħlim ta’ Balgħam, li għallem lil Balak biex jitfa’ ostaklu quddiem ulied Iżrael, ħalli jieklu ikel sagrifikat lill-idoli, u jiffornikaw. Hekk int għandek ukoll lil dawk li bl-istess mod iżommu mat-tagħlim tan-Nikolajtin. Indem mela! Altrimenti se niġi għandek malajr u nikkumbatti kontrihom bix-xabla ta’ fommi. Min għandu widna, ħa jisma’ x’jgħid l-Ispirtu lill-knejjes. Lil min ivinċi nagħtih mill-manna l-moħbija. Nagħtih ukoll ġebla bajda, u fuq il-ġebla isem ġdid miktub li ħadd ma jafu ħlief min jirċeviha” (Rivelazzjoni 2:14-17). Qalb tiegħi, tqanqal biex tippersevera fit-taqbida qaddisa, għax il-premju tar-rebħa hu kbir. Illum nieklu mill-ikel smewwieti li jaqa’ madwar il-kampijiet tagħna, l-ikel li dejjem imantni ’ll-pellegrini fi triqthom lejn il-Kangħan. Iżda hemm merfugħ għalina fi Kristu Ġesù ikel spiritwali wisq ogħla, ikel li għalissa għadu moħbi mill-esperjenza tagħna. Fil-ġarra deh