“La tagħmel ebda xbieha minquxa għalik, jew xbieha ta’ xi ħaġa li hemm fis-sema minn fuq, jew li hemm fl-art minn taħt, jew li hemm fl-ilma ta’ taħt l-art; la tmilx quddiemhom, u la tqimhomx, għax jien il-Mulej, Alla tiegħek, Alla għajjur, li nħallas ħażen il-missirijiet fl-ulied sat-tielet u r-raba’ nisel ta’ dawk li jobogħduni, u nagħmel ħniena ma’ eluf minn dawk li jħobbuni u jħarsu l-kmandamenti tiegħi” (Esodu 20:3-6).
L-arti u x-xjenzi jridu jiksbu post definittiv fl-esperjenza Kristjana – mhumiex periferali. Għalija, mifdi bil-passjoni ta’ Kristu u ngħix fin-normi tal-Iskrittura u taħt it-tmexxija tal-Ispirtu s-Santu, id-dominju ta’ Kristu fuqi għandu jinkludi interess fl-arti. U hekk hu! Nuża l-pittura u l-kitba kreattiva għall-glorja ta’ Alla – mhux sempliċement bħala fuljetti, iżda bħala ħwejjeġ ta’ ġmiel għat-tifħir ta’ Alla. Opra artistika tista’ tkun dossoloġija fiha nfisha.
L-Iskrittura ma tipprojbixxix il-produzzjoni ta’ arti rappreżentattiva, imma aktarx il-qima tagħha. Biss Alla jistħoqqlu kull qima u adorazzjoni reliġjuża. Allura l-kmandament mhuwiex avversiv għall-arti, imma biss kontra l-venerazzjoni ta’ kwalunkwe ħaġa apparti minn Alla, u speċifikament kontra l-qima tal-arti. Tqim l-arti hi idolatrija, imma tagħmel l-arti le.
Fl-Iskrittura, fejn titkellem dwar it-tabernaklu u t-tempju f’Ġerusalemm, l-anġli huma rappreżentati bħala kerubini, in-natura inanimata hi rappreżentata b’tinqix ta’ fjuri u rummien, u n-natura animata hi rappreżentata fis-sura ta’ statwi ta’ barrin. L-arti rappreżentattiva ta’ suġġetti nonreliġjużi hi għalhekk miġjuba fil-post ċentrali tal-qima.
Ħeżekija kisser is-serp tal-bronż li Mosè kien kmandat jagħmel, “għax sa dakinhar ulied Iżrael ħarqu l-inċens quddiemu.” Jaqaw kissru għax kien opra tal-arti? Le, ovvjament, għax kien Alla li oriġinarjament ordna lil Mosè biex jipproduċih. Kisser l-opra tal-arti għax in-nies dawruha f’idolu. Id-duda fl-arti rappreżentattiva mhix l-eżistenza tagħha, iżda l-użu ħażin jew l-abbuż tagħha.
“It-Testment il-Qadim u l-Ġdid huma l-Kodiċi l-Kbir tal-Arti,” jafferma William Blake.
Talba: “Mulej, Alla tagħna, int għamiltna fuq ix-xbieha tiegħek, u allura kreattivi wkoll. Inroddulek ħajr talli aħna kapaċi nagħrfu l-ġmiel madwarna kif ukoll kapaċi nipproduċuh, xi ftit jew wisq. Agħtina d-dehen biex ma nabbużawx mill-għotjiet tajba tiegħek, iżda aktarx infaħħruk bihom. Ammen.”
Comments