“Il-qerq tal-fomm warrbu minnek, u biegħed minnek l-ingann tax-xofftejn. Fomm ir-raġel ġust hu għajn il-ħajja, iżda fomm il-ħżiena jistor il-vjolenza. Hemm min jitkellem bħall-infid ta’ sejf, iżda lsien l-għorrief idewwi. Mill-frott ta’ fommu wieħed jiekol il-ġid, iżda ruħ il-malizzjuż tiekol il-vjolenza. Min jgħasses fommu jippriżerva ħajtu, iżda min xofftejh jiftaħ beraħ, ħażin għalih. Il-ħsibijiet tal-qalb huma tal-bniedem, iżda t-tweġiba tal-ilsien mingħand il-Mulej” (Proverbji 4:24; 10:11; 12:18; 13:2-3; 16:1).
Min minna xi darba jew oħra ma ħassx in-nifda ta’ sejf ħiereġ minn fomm xi ħadd li kellimna bla ħniena, nieqes minn kull konsiderzzjoni, u għeri mill-imħabba? Is-sejf jinfed il-laħam u jfieri l-ġisem; il-kliem jirrendi l-qalb kollha feriti. Mhux ta’ b’xejn il-Mulej jinkludi dat-tip ta’ kliem fit-tifsira tal-kmandament, “La toqtolx.”
Iżda dan l-istess membru ċkejken, l-ilsien, kapaċi jfejjaq. Dan l-ilsien hu kmandat u kkontrollat mill-għerf u t-tagħlim. “Sidi, il-Mulej, tani l-ilsien ta’ dawk li huma mgħallmin, biex nagħraf ngħid xi kelma f’waqtha lil dak li hu għajjien” (Isaija 50:4). Mhux biżżejjed li l-ilsien ikun nieqes minn semm il-lifgħat. Ħa nimplimentawh ukoll bħala strument ta’ tidwija. Mhux biss m’għandha toħroġ ebda kelma ħażina, iżda wkoll dik li tagħti grazzja lin-nies li jisimgħuha.
L-effett pożittiv u l-effett negattiv li jista’ jħalli l-ilsien nillustrawh bi ġrajja gustuża mill-antik. Il-filosfu pagan, Xanthus, kien qed jistenna xi ħbieb biex jippranzaw miegħu. Għaldaqstant, bi tħejjija, amar lil Eżopu, il-ħarrief renomat, biex jipprovdilu l-aħjar ħwejjeġ li seta’ jsib fis-suq. Eżopu obda, u ġie lura d-dar bi provvista abbondanti ta’ ilsna. Il-kok qabad u sajjarhom, lesti biex ikunu servuti bi zlazi differenti. Fuq il-mejda tressqu kors wara kors ta’ lsien; iċ-ċena kollha, infatti, kienet tikkonsisti biss f’ilsna.
Xanthus ħass ruħu avvelit, u sejjaħ lill-qaddej tiegħu. “Eżopu!” għajjat. “M’ordnajtlikx biex tixtri l-aħjar ikel offrut fis-swieq tagħna?”
“Ewwilla kont diżubbidjenti għall-amar tiegħek, sinjur?”
“Mela x’inhu!” wieġbu sidu mbegħren.
“Skużani,” iddefenda lilu nnifsu Eżopu. “X’hemm aħjar mill-ilsien? Jaqaw mhux bl-ilsien illi nitkellmu l-verità ma’ xulxin? Mhux bl-ilsien illi jsiru l-kuntratti? Mhux bl-ilsien illi kull ftehim jintlaħaq fis-soċjetà tagħna? Mhux bl-ilsien illi wieħed jesprimi x’hemm f’moħħu? Mhux bl-ilsien illi naduraw lid-divinità? Mhux bl-ilsien illi ninkuraġġixxu, inwissu, nagħdru, ngħallmu u nikkumplimentaw lil xulxin?”
Xanthus xengel rasu, u ma seta’ jwieġeb xejn; il-punt ħadu u baqa’ jidwi f’moħħu. F’okkażżjoni oħra, meta kien kostrett, did-darba, jistieden xi qraba antipatiċi għall-ikel, reġa’ kmandah biex joħroġ sas-suq u jixtri l-agħar ħwejjeġ li seta’ jsib. Eżopu qabad il-ġewlaq u telaq. Miegħu ġab lura ruxxmata ilsna, u qal lill-kok biex isajjarhom għaċ-ċena.
Kif ġew preżentati fuq il-mejda, Xanthus ma setax jemmen lil għajnejh. Misbul għall-aħħar sejjaħ lil Eżopu, u rema’ jlumu. “Xiex!” kisru quddiem kulħadd. “Erġajt ġibtli l-ilsna?”
“Dażgur!” irribatta Eżopu. “L-ilsien hu ċertament l-agħar ħaġa li ssib fid-dinja. Huwa strumentali għal kull ġlied u tilwim. Bih nigdbu u nqasqsu; bih jinħolqu l-firdiet u l-gwerer. L-ilsien hu l-organu tal-errur, kalunnji, dagħa, malafami, inġurji, tgħajjir u lusingar.”
Għal darb’ oħra sidu kellu jbaxxi rasu u joqgħod.
Eżopu ma kien qed isostni xejn li ma kienx diġà magħruf sekli qablu. “Hemm min jitkellem bħall-infid ta’ sejf, iżda lsien l-għorrief idewwi.”
Talba: “O Missier, xofftejn il-ġusti huma l-għaxqa tiegħek; int tħobb lil min jitkellem sewwa, bl-onestà u skont il-verità. Tħalliniex ningannaw lilna nfusna: għallimna nikkontrollaw ilsienna, aktar u aktar meta nafu illi għal kull kelma traskurata li nlissnu rridu nagħtu kont tagħha fil-ġudizzju. Ammen.”
Comments