Skip to main content

Int u l-Midjun

“Min jagħmel tajjeb lil wieħed barrani jaħbat ħażin, u min jobgħod l-irbit moħħu mistrieħ. Wieħed nieqes mis-sens iħabbat idu, u jagħmel tajjeb għal għajru. La tkunx wieħed minn dawk li jħabbtu fuq idhom, u jagħmlu tajjeb għad-djun. Jekk ma jkollokx biex trodd, għax għandhom jeħdulek soddtek minn taħtek?” (Proverbji 11:15; 17:18; 22:26-27). 

“Iħabbtu fiq idhom” kienet użanza orjentali. Illum dil-prattika hi ekwivalenti għal meta tiffirma kuntratt u tieħu b’idejn dak li tagħmel il-kuntratt miegħu. Mela t-tifsira ta’ dal-proverbju hi illi wieħed m’għandux jintrabat b’kuntratt biex jidħol garanzija personali għad-dejn ta’ ħaddieħor. Hawnhekk u f’passi oħra Alla jwissina bil-qawwa kontra dil-prattika. Dawn huma xi pariri dwar das-suġġett: 

1. L-Iskrittura tagħmilha ċara li mhux sewwa li tagħmel tajjeb għal ħaddieħor. “Wieħed nieqes mis-sens iħabbat idu, u jagħmel tajjeb għal għajru” (Proverbji 17:18).

2. Ir-riżultat jista’ jkun rovina u nkwiet kbir għalik u l-familja tiegħek. “Min jagħmel tajjeb lil wieħed barrani, jaħbat ħażin; min jobgħod l-irbit moħħu mistrieħ” (Proverbji 11:15).

3. Jekk wieħed intrabat b’dal-mod għandu jfittex bil-ħeġġa kollha biex jeħles minn din-nasba. “Ibni, jekk għamilt tajjeb lil għajrek, jekk għal wieħed barrani ħabbatt idek, int intrabatt bi kliem xofftejk, inqbadt bi kliem fommok; agħmel dan issa, ibni, u eħles lilek innifsek. Billi int ġejt taħt idejn għajrek, mur umilja ruħek u sus wara għajrek. La tagħtix ngħas lil għajnejk, u lil xfar għajnejk lanqas mistrieħ. Eħles bħal għażżiela minn id il-kaċċatur, u bħal għasfur minn id in-nassab” (Proverbji 6:1-5).

Ħalli ħadd ma jabbuża minn dal-prinċipju biex jiskuża l-egoiżmu tiegħu ħalli ma jsellifx jew ma jagħtix karità. Imma almenu tgħallem li hemm ċirkostanzi li fihom l-Iskrittura mhux talli ma tħeġġikx biex tagħti, iżda twissik biex tkun prudenti. F’dal-każ partikolari, biex ma tidħolx garanzija personali ħalli tagħmel tajjeb għad-dejn ta’ ħaddieħor.

Talba: “Mulej, kattar fina sens ta’ għaqal u prudenza fit-trattamenti tagħna ma’ ħaddieħor. Fakkarna dejjem illi aħna membri ta’ xulxin. Tħalliniex nidħlu f’saram bla bżonn jew kapriċċjożament. Filwaqt li nitolbuk biex tagħmilna iżjed u iżjed ġenerużi u karitattevoli, begħidna mit-trappoli finanzjarji. F’isem Ġesù.”
Labels:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Qawwija fid-Dgħufija

“U mqar jekk l-evanġelju tagħna hu mgħotti, hu mgħotti biss għal dawk li qed jintilfu. Fil-każ tagħhom l-alla ta’ daż-żmien għema mħuħ il-miskredenti, sabiex ma jiddix fuqhom it-tidwil tal-evanġelju tal-glorja ta’ Kristu, li hu l-immaġni t’Alla. Għax mhux lilna nfusna nippritkaw, iżda ’l Kristu Ġesù bħala s-Sid, u aħna nfusna l-qaddejja tagħkom minħabba Ġesù. Għax Alla, li qal, ‘Ħa jiddi d-dawl mid-dlam,’ huwa dak li idda fi qlubna għat-tidwil tat-tagħrif tal-glorja t’Alla f’wiċċ Kristu. Imma għandna dat-teżor f’reċipjenti xaqqufin sabiex jintwera li din l-eċċessività tas-setgħa tappartieni għal Alla u mhijiex minna nfusna” (2 Korintin 4:3-7). Hemm kontinwità fil-fidi: ninsabu f’suċċessjoni ta’ demm martri. Ħa ngħaddu t-torċa minn id għall-oħra, minn ġenerazzjoni għall-oħra. Apparti l-fidili fil-knisja stabbilita, insibu n-Novatjani, id-Donatisti, il-Valdiżi (seklu 12), l-Albiġiżi (seklu 13), il-Lollardi (wara Wiklef fis-seklu erbatax), l-Aħwa Boħemjani (seklu 15), u l-Anabattis...
1 comment
Read more

Il-Mogħdrija

“Imma issa intom imisskom tneħħu dawn il-ħwejjeġ kollha: ir-rabja, l-għadab, il-malizzja, l-ikkalunnjar u diskors oxxen minn ħalqkom. Tigdbux lil xulxin, ladarba nżajtu l-bniedem il-qadim bil-prattiċi ħżiena tiegħu, u lbistu l-ġdid, li qed jiġġedded fit-tagħrif veru skont l-immaġni ta’ min ħalqu - tiġdid fejn m’hemmx distinzjoni bejn Grieg u Lhudi, ċirkonċiżjoni u inċirkonċiżjoni, barbaru, Skita, ilsir jew liberu, iżda Kristu hu kollox u f’kulħadd. Mela, bħala l-magħżulin t’Alla, qaddisin u maħbubin, ilbsu sentimenti ta’ mogħdrija, benevolenza, umiltà, manswetudini u paċenzja” (Kolossin 3:8-12).  Il-beninnità hi l-ispirtu ta’ trattament favorevoli, jew il-prattika kostanti u abitwali ta’ azzjonijiet amikevoli u benevolenti. Hemm żewġ prinċipji ewlenin fil-kostituzzjoni umana, li jwettqu serriegħa bla waqfien għall-predominanza: l-egoiżmu u l-benevolenza, jew il-beninnità. L-egoiżmu jikkonċentra s-sentimenti, ix-xewqat u l-azzjonijiet kollha fuq il-promozzjoni tal-benesseri i...
Post a Comment
Read more

Diskors Bid-Dehen

“La taħsibx kif tagħmel il-ħsara lil għajrek huwa u qiegħed jgħammar bla biża’ miegħek. La tiġġieled ma’ ħadd għalxejn, jekk ma għamillek l-ebda deni. Ħu offiż hu aktar iebes biex jintrebaħ minn belt qawwija, u l-ġlied bejn l-aħwa qisu staneg ta’ kastell. Aħjar tgħammar f’rokna ta’ setaħ milli ma’ mara ġellieda f’dar kbira.” (Proverbji 3:29-30; 18:19; 25:24).  Matul l-Assedju l-Kbir fl-1565, il-qawwiet Ottomani tħabtu u ssieltu biex jirbħu lil pajjiżna taħt idejhom. Għalkemm kienu ferm aktar numerużi minna, it-Torok iġġieldu għalxejn għal erba’ xhur sħaħ. Il-bliet Maltin, fortifikati bis-swar u balwardi godlija, kienu virtwalment inespjunabbli. Hekk ukoll hu diffiċli tirbaħ lura l-ħbiberija ta’ ħu offiż. Anzi, dal-proverbju jwissina li hu aktar diffiċli tirbaħ lura lil ħuk milli tegħleb belt qawwija. Ma naħsibx li dan inkiteb biex naqtgħu qalbna milli nfittxu rikonċiljazzjoni f’waqtha. Jekk wieħed jistaqsi, x’inhi r-rikonċiljazzjoni? Hi t-tieni ħbiberija. Dan jibqa’ dmir...
1 comment
Read more